Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметіне халықтың азаматтық қатысуын жадандыру

Қазақстанда   халықтың   жергілікті   өзін-өзі   басқару   жүйесінің   дамыуына   қатысуы   маңызды факторларының бірі болып саналады, алайда қазіргі таңда елімізде бұндай азаматтық қатысудың дәрежесі әлі күнге дейін төмен деңгейде. Нәтижесінде мемлекеттік басқару құқығын іске асыруға халықтың азаматтық және әлеуметтік қатысуының формалары шектеулі, ал жергілікті тұрғындар үшін әлеуметтік белсенділіктің төмен сипаты көрініс алуда. Зерттеу жұмысының өзектілігі шағын қалалық округтің өкілі ретінде Түркістан қаласының жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметіне халықтың азаматтық қатысуын жандандыру қажеттілігімен байланысты. Зерттеу жұмысының негізгі мақсаты Түркістан қаласының жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметіне халықтың азаматтық қатысуын жандандыру жолдарын іздеу болып табылады. Зерттеу әдістері ретінде: Сипаттамалық аналитикалық зерттеу (Nearest Neighbor Analysis), Диагностикалық аналитикалық зерттеу (Pearson’s R - Spearman Correlation, Chi-Square Test Statistics) және Болжамды аналитикалық зерттеу (Neural Networks - Multilayer Perceptron) сияқты зерттеу әдістері қолданылды. Статистикалық және аналитикалық зерттеулер SPSS және R statistics бағдарламаларын қолдану арқылы жүргізілді. Түркістан қаласының тұрғындары арасында әлеуметтік сауалнама жүргізілді, одан бөлек азаматтардың Түркістан қаласының әкімшілігіне келіп түскен құрылымдық өтініштерінің нәтижелері мен Түркістан қаласы әкімдігінің азаматтардың өтініштерімен жұмыс істеу саласындағы қызметтерінің нәтижелері сияқты дереккөздерден ақпараттар алынды. Нәтижесінде Түркістан қаласы халқының мемлекеттік органдардың қызметтеріне азаматтық қатысу белсенділігінің төмен болу себептері анықталды және осы аймақтағы негізгі мәселелерді шешу үшін «Шешім қабылдау ағашы» әдісі ұсынылды.

1. Artemyev, G.V., Aminov, I.R. (2016). Interaction of the population in local government: current state and prospects. Young scientist, 446-449. https://moluch.ru/archive/130/35908/

2. Barbini, P. (2002). Nearest-Neighbor Analysis of Spatial Point Patterns: Application to Biomedical Image Interpretation. Istituto di Chirurgia Toracica e Cardiovascolare e Tecnologie Biomediche, Università di Siena, 53100, Siena, Italy, 21-23. https://doi.org/10.1006/cbmr.1996.0035

3. Hauke, J., Tomasz, M. (2011). Comparison of Values of Pearson’s and Spearman’s Correlation Coefficients on the Same Sets of Data. https://doi:10.2478/v10117-011-0021-1

4. Gardner, M.W. (1997). Artificial neural networks (the multilayer perceptron)—a review of applications in the atmospheric sciences. Atmospheric Environment, 10-13. https://doi.org/10.1016/S1352-2310(97)00447-0

5. Kenneth, O., Ottenbacher, J. (1994). The chisquare test: Its use in rehabilitation research. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 18-22. https://doi.org/10.1016/S0003-9993(95)80639-3

6. Kolesnikova, N. A., Ryabova, E. L. (2016). Civil Society in Modern Russia. International Publishing Center “Ethnosocium”.

7. Konstantin, S.B. (2013). Decision trees: a recent overview. Artif Intell Rev 39, 261-283. https://doi.org/10.1007/s10462-011-9272-4

8. Lian, Sh. (2022). How closing civil society space affects NGO-Government interactions. Journal of Human Rights, 11-18. https://doi.org/10.1080/14754835.2022.2158723

9. Melas, A., Farstad, M., & Frisvoll, S. (2023). Rural youth: quality of life, civil participation. Manchester University Press, 267-270. https://doi.org/10.7765/9781526161642.00026

10. Maikova, E.Y., Simonova, E.V. (2014). Civic participation of the population as a factor in the development of local self-government in Kazakistan municipalities. Society and power, 105-109.

11. Özden, M. (2023). Active participation or legal obligation? A qualitative study. Springer Link, 12-15. https://doi.org/10.1007/s11135-023-01658-z

12. Official website Office of the Akim of Turkestan city. (2023). https://www.gov.kz/memleket/entities/turkestan-kalasy?lang=ru