Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенін жаңғыртудың факторлары мен негізгі бағыттары

Жұмыстың мақсаты - Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенін жаңғыртудың факторлары мен негізгі бағыттарын зерттеу. Зерттелетін мәселеде агроөнеркәсіптік кешеннің ағымдағы жағдайына да, сондай-ақ оны жаңғыртуға да ықпал етуге қабілетті факторлар мен тетіктер жиынтығын анықтау мәселелері басты орын алады. Зерттеу әдіснамасы агроөнеркәсіптік кешенді жаңғырту тетіктерін негіздеуде институционалдық тәсілді қолдануға негізделген. Зерттеудің ақпараттық базасын Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік құқықтық актілері құрады.
Зерттеу көп қырлы теориялық, әдістемелік, қолданбалы зерттеулерді талдамалық жалпылау мен жүйелеуге және агроөнеркәсіптік кешенді жаңғыртудың факторлары мен негізгі бағыттарын ғылыми тұрғыдан түсіндіруге бағытталған. Сыртқы факторлардың әсерін ескере отырып, Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенін басқару жүйелерінің күшті және әлсіз жақтары анықталған. Әкімшілік (басқарушылық), қаржыэкономикалық және материалды-техникалық факторлар тобына баса назар аудара отырып, Қазақстандағы агроөнеркәсіптік кешен жұмысының макро- және микродеңгейлердегі ұйымдық-экономикалық тетігін үлгілеудің тұжырымдамалық аспектілері негізделген. Жүргізілген зерттеу Қазақстанның агроөнеркәсібін жаңғыртудың маңызды факторларын республикалық және аймақтық деңгейде анықтауға мүмкіндік берді. Анықталған факторлар негізінде агроөнеркәсіптік кешенді жаңғыртудың шешуші бағыттары ұсынылды және негізделді.
Зерттеу қорытындылары агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік басқару органдарына Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік саясатын әзірлеу, республиканың агроөнеркәсіптік кешенін дамыту бойынша бағдарламалық құжаттарды дайындау үдерісінде қолдану үшін, сонымен қатар осы тақырып бойынша зерттеулермен айналысатын ғалымдар, докторанттар мен магистранттар үшін қызығушылық тудыруы мүмкін.

1. Davis J. H., Goldberg R. A. Concept of Agribusiness. Boston: Division of Research, Graduate School of Business Administration, Harvard University, 1957. – 136 p.

2. Jackson H. Agribusiness Coordination: A systems approach to the wheat, soybean, and Florida orange economies // American Journal of Agricultural Economics. - 1968. - v. 50. - № 3. - Рp. 782-783.

3. Blandon J., Henson S., Cranfield J. Smallscale farmer participation in new agri-food supply chains: Case of the supermarket supply chain for fruit and vegetables in Honduras // Journal of International Development. - 2009. - v. 21 - № 7. – Pp. 971-984. DOI: 10.1002/jid.1490

4. Prokhorova V.V., Klochko E.N., Kolomyts O.N., Gladilin A.V. Prospects of the agro-industrial complex development: Economic diversification, business development, mono-industry town strengthening and expansion // International Review of Management and Marketing. - 2016. - v. 6. - № 6. – Pp. 159-164.

5. Reardon T., Barrett C. Agroindustrialization, Globalization, and International Development: An Overview of Issues, Patterns, and Determinants // Agricultural Economics. - 2000. - № 23 (3). – Pp. 195– 205. DOI: 10.1016/S0169-5150(00)00092-X

6. Cook M., Chaddad F. Agroindustrialization of the Global Agrifood Economy: Bridging Development Economics and Agribusiness Research // Agricultural Economics.- 2000. - № 23 (3). – Pp. 207–218.

7. Viciani F., Stamoulis K., Zezza A. Summary of Results of the Survey. In: Stamoulis K. (ed.) Food, Agriculture and Rural Development: Current and Emerging Issues for Economic Analysis and Policy Research. Food and Agriculture Organization, Rome. 2001. – 202 р.

8. Busch L. The Moral Economy of Grades and Standards // Journal of Rural Studies. - 2000. - №16. – Pp. 273–283. DOI: 10.1016/S0743-0167(99)00061-3

9. Busch L., Bain C. New! Improved? The Transformation of the Global Agrifood System // Rural Sociology. – 2004. - № 69 (3). – Pp. 321–346

10. Bingen J., Busch L. Introduction: A New World of Standards. Agricultural Standards: The Shape of the Global Food and Fiber System. Springer, Dordrecht. 2006. – 259 р. DOI: 10.1007/1-4020-3984-0

11. Fold N., Pritchard B. Introduction. Cross Continental Food Chains. Routledge, London. 2005. – 260 p.

12. Кенжеболатова М. Продовольственная безопасность Казахстана в условиях реализации стратегии индустриально-инновационного развития // Наука и инновации. – 2012. - № 3(189). – С.35-37.

13. Кайгородцев А.А. Товаропроводящая система АПК как фактор продовольственной безопасности Казахстана // Современный научный вестник. – 2006. - № 2. – С. 28-32.

14. Жунусова Г. Продовольственная безопасность Казахстана: методы оценки, пути решения // Актуальні проблеми економіки. – 2013. - №1(139). – С. 281-291.

15. Оспанов Э.С., Кайгородцев А.А. Продовольственная безопасность Казахстана: теория и практика // Вестник Казахстанско-Американского свободного университета. – 2006. - № 4. – С. 204-212.

16. Саханова А.Н. Проблемы устойчивого развития сельского хозяйства Республики Казахстан //Известия КазУМОиМЯ им. Абылай хана. Серия «Международные отношения и регионоведение». – 2015. - № 2(20). – С. 77-85.

17. Нуралин Б.Н. Проблемы устойчивости сельскохозяйственного производства ЗападноКазахстанской области // Известия Оренбургского государственного аграрного университета. – 2004. - № 11. – С. 15-16.

18. Даулетбаева Х.Д., Кайдарова Л.К. Тенденции развития сельского хозяйства в Республике Казахстан // Вестник Инновационного Евразийского университета. – 2012. - № 2. – С.23-25.

19. Искаков А.Ж. Сельское хозяйство республики Казахстан: вчера и сегодня // Вестник КазНУ. Серия Экономическая. – 2010. - № 6(82). – С. 77-82.

20. Молдашев А.Б., Никитина Г.А., Ерасылова А.Б. Организационно-экономические меры по использованию преимуществ влияния ВТО на устойчивое и конкурентное развитие агропромышленного производства Казахстана. Алматы, 2017. - 16 с.

21. Mondal P. 5 factors which Influence the Modernisation of Agriculture // [Electronic source]. URL: http://www.yourarticlelibrary.com/economics/5-factors-which-influence-the-modernisation-ofagriculture/40229. (date of access 20.10.2019).

22. Кожевина О.В. Воздействие неравновесности экономики на стабилизацию развития АПК: монография. - Барнаул: Издательство Алт. унта, 2003. - 308 с.

23. Kaijiang T. Industrial-Organization-Transformation-Oriented Agricultural Modernization with Chinese Characteristics: From the Perspective of Industrial and Agricultural Interaction. International Journal of Business Management. – 2011. - № 5(6). – Pp. 211-216.

24. Шарипов А.К., Сартанова Н.Т., Сейсекенова М.Б. Финансовая поддержка сельскохозяйственных кооперативов в Республике Казахстан // Проблемы агрорынка. - 2019. - № 3. – С.159-164.

25. Bogdanova O., Lemetti J. Methodical aspects of cluster formation in the agrarian sector of the regional economy // Economic Researches. – 2011. - № 5(11). – Pp. 4-12.

26. Ernst S.A. Development of integration processes in the regional sphere of food production of on the basis of a cluster approach // EPOS. – 2008. - № 4(36). – Pp. 52-55.

27. Syzdykbayeva N. Business factors of agroindustrial sector modernization // News of the National academy of sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of social and human sciences. – 2020.- V.3. - № 331. – Рр. 275-283. DOI:10.32014/2020.2224-5294.93

28. Закирова Э.Р., Карасёв Д.В., Тарасенко А.А. Организационные аспекты государственно-частного партнерства в АПК /Материалы международной научно-практической конференции «Финансовые и правовые аспекты социально-ориентированного инвестирования». Екатеринбург, 2017. – С. 80-85.

29. Лысоченко А.А. Стратегическое управление в отраслях агропромышленного комплекса и природопользования // Вопросы регулирования экономики. – 2015. - № 4(6). – С. 64-78. DOI: 10.17835/2078-5429.2015.6.4.064-078

30. Пыткин А.Н., Баландин Д.А. Характерные особенности развития регионального агропрома в условиях ВТО // Вестник Пермского Университета. Серия: Экономика. – 2014. - № 2(21). – С. 87-96.

31. Эминова Э.М., Баширова А.А., Белан А.И. Особенности управления инновационным развитием в АПК региона// Региональные проблемы преобразования экономики. – 2016. - № 5(67). – С. 49-57.