Әлеуметтік-экономикалық факторлардың халықтың денсаулық капиталын қолдауға және жинақтауға дайындығына әсері

Мақаланың мақсаты Қазақстан халқының медициналық сақтандыруға қатысуы шеңберінде қолдауға әзір болуы, отбасының өмір сүру деңгейі және жеке адамның денсаулығын өзін-өзі бағалауы арасындағы байланы- сты анықтау болып табылады. Зерттеудің эмпирикалық негізін фармацевтика өнеркәсібі мамандарының, медицина қызметкерлері мен сақтандыру нарығындағы мамандардың пікірлерін ескеретін, халықтың жауаптарына негізделген әлеуметтік зерттеулер деректерінің мұрағаты құрады. Статистикалық талдау нәтижелері келесі зерттелмелі факторлар «Қолдауға әзірлік» пен «Өз денсаулығын бағалау», «Қолдауға әзірлік» пен

«Отбасындағы жан басына шаққандағы орташа айлық табыс», сондай-ақ «Қолдауға әзірлік» және «Отбасының өмір сүру деңгейі» араларында маңызды байланыстардың болуын көрсетті. Сондай-ақ, халықтың әр түрлі топтары үшін қолдау көрсетуге дайындық әр түрлі екендігі анықталды: өз денсаулығын бағалауы жоғары, өмір сүру деңгейі жоғары және отбасының жан басына шаққандағы табысы жоғары тұрғындар арасында оның деңгейі де сәйкесінше жоғары. Сонымен қатар, мақалада Қазақстан Республикасындағы медициналық сақтандыру нарығының заманауи жағдайы талданған, соның нәтижесінде карантиндік шаралардың арқасында жасалған сақтандыру шарттарының саны екі есеге жуық қысқарғандығы анықталған. Алынған нәтижелерді уәкілетті мемлекеттік органдар медициналық сақтандыру бағдарламаларын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау жүйесінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету шаралары мен тиімді денсаулық сақтау саласындағы саясатты әзірлеуде қолдана алады

1. Currie, J., & Schwandt, H. (2016). Mortality inequality: The good news from a county-level approach. The Journal of Economic Perspectives, 30(2), 29–52. https://doi.org/10.1257/jep.30.2.29

2. Baji, P., et al. (2014). The link between past informal payments and willingness of Hungarian population to pay formal fees for health care services: results from a contingent valuation study. European Journal of Health Economics, 15(8), 853–867. https://doi.org/10.1007/s10198-013-0531-y

3. Канева М.А., Авксентьев Н.А., & Байдин В. М. (2015). Готовность платить за добровольное медицинское страхование на условиях софинансирования: регрессионный анализ. Финансовый журнал, 5(27), 80–90.

4. Gerry, C.J., Kaneva, M., & Zasimova, L. (2017). Reforming voluntary drug insurance in Russian healthcare: does social solidarity matter? Health policy, 121(11), 1177–1185. https://doi.org/10.1016/j.healthpol.2017.09.001

5. Zhang, L., et al. (2006). Social capital and farmer’s willingness-to-join a newly established community-based health insurance in rural China. Health policy, 76(2), 233–242. https://doi.org/10.1016/j.healthpol.2005.06.001

6. Danyliv, A., et al. (2013). Willingness to pay for physician services at a primary contact in Ukraine: results of a contingent valuation study. BMC Health Services Research, 13, 208. https://doi.org/10.1186/1472-6963-13-208

7. Yasunaga, H. (2008). Willingness to pay for mass screening for prostate cancer: A contingent valuation survey. International Journal of Urology, 15(1), 102–105.

8. Ягудина Р.И. и др. (2015). Определение порога «готовности платить» при одобрении медицинских технологий в условиях российского здравоохранения, рассчитанного на основе паритета покупательной способности. Фармакоэкономика: теория и практика, 3(3), 5–9.

9. Кацнельсон Б.А. и др. (2007). Концепция «приемлемого» риска – ключевой дискуссионный вопрос оценки и управления рисками для здоровья населения. Гигиена и санитария, 3, 76–80.

10. Gyrd-Hansen, D. (2003). Willingness to pay for a QALY. Health Economics, 12, 1049–1060.

11. Laupacis, A., et al. (1992). How attractive does a new technology have to be to warrant adoption and utilization? Tentative guidelines for using clinical and economic evaluations. Canadian Medical Association Journal, 146, 473–481.

12. Kaplan, R. M. & Bush, J. W. (1982). Healthrelated quality of life measurement for evaluation research and policy analysis. Health Psychology, 1, 61–80.

13. Ubel, P.A., et al. (2003). What is the price of life and why doesn’t it increase at the rate of inflation? Archives of Internal Medicine, 163, 1637–1664.

14. Hirth, R.A., et al. (2000). Willingness to pay for a quality-adjusted life year: in search of a standard. Medical Decision Making, 20, 32–34.

15. Тепцова Т.С. и др. (2018). Возможные методики определения порога готовности платить для принятия решений о финансировании технологий здравоохранения за счет бюджетных средств. Фармакоэкономика. Современная фармакоэкономика и фармакоэпидемиология, 11(3), 13-22. https://doi.org/10.17749/2070-4909.2018.11.3-013-022

16. Tambor, M., et al. (2014). Willingness to pay for publicly financed health care services in Central and Eastern Europe: Evidence from six countries based on a contingent valuation method. Social Science & Medicine, 116, 193–201.

17. Зеленова О.В. (2011). Исследование определения порога готовности платить методом условной оценки за услуги медицинского назначения и лечение. Социальные аспекты здоровья населения, 21 (5), 7–17.

18. Mehrdad, R. (2009). Health System in Iran. JMAJ, 52(1), 69–73.

19. Спанкулова Л.С. (2016). Удовлетворенность качеством жизни, связанного со здоровьем в зависимости от уровня доходов населения, проживающих в областях с высоким экологическим риском. Психологическое здоровье личности: теория и практика: сборник научных трудов по материалам III Всероссийской научно-практической конференции, 128–130.

20. Новицкая К. Е. (2009). Индивидуальные стратегии участников госпрограммы дополнительного лекарственного обеспечения. Социологические исследования, 5(301), 59–69.