Мәскеу биржасының интеграция жағдайында Қазақстан қор биржасының капиталына кіруін бағалау

Бұл мақалада Мәскеу биржасының Қазақстан қор биржасының капиталына Қазақстанның елдік рейтингін көтерудің және дамушы елдерге қатарына кірудің балама жолдарының бірі ретінде баға беруге әрекет жасалды. Зерттеу үшін таным әдістері, экономикалық талдау және салыстыру, құжаттарды зерттеу және т.б. материалдар қолданылды. Сондай-ақ институционалдық тәсіл қолданылды, ал елдік тәуекелді бағалау кезінде кеңінен танымал MSCI және FTSE Group халықаралық рейтинг агенттіктерінің әдістемелері пайдаланылды. Шетелдік және отандық ғалымдардың ғылыми жарияланымдары, сондай-ақ Қазақстанның Нормативтік-құқықтық актілері ғылыми және ақпараттық база болып табылды. Деректер көзі Қазақстан қор биржасының, Мәскеу биржасының ресми ақпараты болды. Елдік тәуекелді есептеудің қолданыстағы әдіснамаларын мониторингілеу және талдау негізінде бэнчмарк ретінде ең танымал болып таңдалды және елдік рейтингті айқындау MSCI индекстері болып табылады, оған сәйкес 2017 жылы Қазақстан Республикасына. «Frontier market” рейтингі берілді. Ынтымақтастықтың және Мәскеу биржасының Қазақстан қор биржасының капиталына кіруінің негізгі мақсаттары анықталды. Бұл ынтымақтастық мақсаттары инвесторларға, кәсіби инвесторларға және тұтастай алғанда бүкіл ел экономикасына пайда әкеледі. Мәскеу биржасының инвестициялық базасына оның өтімділігінің негізгі детерминанты ретінде активтердің тартымдылығына сапалы және сандық талдау жүргізілді. Нарықтың ағымдағы жағдайы бойынша бөлшек инвесторлардың MOEX-тегі орташа айлық сауда көлемінің 1%-ы (20 млрд. теңге). Биржаның биржалық нарығына KASE жеке тұлғаларының сауда-саттық көлемінің төрт есе артуына алып келеді. Акциялар өтімділігі өсуінің оң әсеріне баға берілді алынған нәтижелерді қолдану саласы қазақстандық қор нарығы болып табылады.

1. Байбулекова Л.А. Мониторинг альтернативных методик определения странового риска для определения контуров казахстанского фондового рынка. Евразийский научный форум «Евразийская экономическая интеграция: становление и развитие» Central Asian Economic Rewiew. – 2018. –. №4. – С. 54-67.

2. Teles, V.; Andrade, J. (2017). Monetary policy and country risk. Applied Economics, Vol. (40), 2021- 2028. DOI: 10.1080/00036840600949249

3. Официальный сайт международного рейтингового агентства MSCI/ In assets under management are benchmarked to MSCI indexes [Электронный ресурс]/ - URL: https://www.msci.com/index-solutions (дата обращения 15.08.2021).

4. Официальный сайт международного рейтингового агентства MSCI/ MSCI Kazakhstan Index (USD) [Электронный ресурс] / - URL: https://www.msci.com/documents/10199/d16d913d-caeb-4598-adac-f4a4ffdab500 (дата обращения 15.08.2021).

5. MSCI announces the results of the 2021 annual market classification review. Morgan Stanley Capital International (MSCI); 2021 [Обновлено 3 мая 2021, процитировано 20 сентября 2021]. Доступно: https://www.msci.com/market-classification

6. Официальный сайт АО «Национальный банк Республики Казахстан» [Электронный ресурс] / - URL: (дата обращения 05.09.2021).

7. Авилкина М.А. Интеграция фондовых рынков России, Казахстана и Белоруссии в рамках единого экономического пространств: проблемы и перспективы. Вестник Полоцкого государственного университет. – 2014. - №13. - С.78-82.

8. Максимчук Н.В., Морий В.О. Глобальные тенденции в биржевом сегменте и перспективы создания интеграционного биржевого пространства стран ЕЭП. Евразийская экономическая интеграция. – 2012. – № 2. - С.25-36

9. Милевкая М.А. Международная интеграция как тенденция развития международного финансового рынка. Актуальные вопросы экономических наук. – 2009. - №8. - С.13-17.

10. Хрысева А.А. Специфика механизма инвестирования на финансовом рынке в условиях глобализации. Известия Волгоградского государственного технического университета. – 2011. - №14. - С.157-163.

11. Решение Высшего Евразийского экономического совета № 20, от 1 октября 2019 года «О Концепции формирования общего финансового рынка Евразийского экономического союза» https://adilet.zan.kz/rus/docs/H19B0000020 (дата обращения 15.06.2021).

12. Beck, T., Levine, R. (2004). Stock markets, banks, and growth: Panel evidence. Journal of Banking and Finance, №28(3), 423-442. DOI : 10.1016/S0378-4266(02)00408-9

13. Официальный сайт АО «Казахстанская фондовая биржа» [Электронный ресурс] / - URL: https://www.kase.kz/ (дата обращения 01.10.2021).

14. Официальный сайт ПАО «Московская Биржа ММВБ‐РТС» [Электронный ресурс] / - URL: https://moex.com. (дата обращения 15.06.2021).

15. Байбулекова Л.А., Лухманова Г.К. Активизация фондового рынка Казахстана на фоне неэффективности его банковского сектора. Экономика. Профессия. Бизнес. – 2019. – №1. – С.12-19.

16. Байбулекова Л.А. и др. Повышение надежности инфраструктуры казахстанской фондовой биржи в современных условиях. Вестник Университета Туран, 1 (85), Алматы. – 2020.- С.183- 187.

17. Официальный сайт ежемесячного британского журнала Euromoney [Электронный ресурс] - URL: https://www.euromoney.com (дата обращения 08.05.2021).

18. Байбулекова Л.А., Абсеметова Д.А., Тажибаева А. Конкурентоспособность фондового рынка Республики Казахстана. Materiály XIV mezinárodní vĕdecko – Praktická konference efektivní nástroje moderních věd Dubna. – Ekonomika. – 2018. – Volume 4. – С. 38-45.

19. Официальный сайт Центрального банка Российской Федерации. - URL: https://www.cbr.ru/ (дата обращения 01.10.2021).

20. Официальный сайт поставщика финансовой информации Bloomberg [Электронный ресурс] / - https://ru.wikipedia.org/wiki/Bloomberg (дата обращения 05.09.2021).