Қазақстанның стратегиялық маңызды өңірлерінің депопуляциясын еңсеру бойынша даму трендтерін зерделеу және шаралар әзірлеу

Бұл мақалада қазіргі күнгі ең өзекті мәселелердің бірі: Қазақстан өңірлерінің даму және жоғалу трендтерін зерттеу қарастырылады. Мақалада Қазақстан Республикасындағы өңірлердің стратегиялық даму ерекшеліктері мен мүмкіндіктері, сондай-ақ аймақтық даму тенденциялары мен аймақтардың жойылып кету мәселелері қарастырылады. Мақаланың басты өзектілігі: Қазақстан өңірлерінің даму және жоғалу үрдістері туралы нақты ақпарат береді. Мақаланың мақсаты ретінде, елдегі теріс үрдістерді еңсерудің және депопуляцияны, демографияны жақсартудың мүмкін жолдарын қарастыру болып саналады. Ғылыми маңыздылы, өңірлік даму және жойылу мәселелері және де елдегі депопуляция туралы салыстырмалы ақпарат ұсынылған. Жұмыстың практикалық маңыздылығы-бұл жұмыстың нәтижелерін, демографияны зерттеу барысында жоғары оқу орындары студенттентеріне құнды мәлімет болатынында. Жұмыста келесі зерттеу әдістері қолданылды: демографияны зерттеуге әсер ететін ғылыми әдебиеттерді талдау түрінде мәтінді талдау, зерттеу барысында алынған ақпаратты зерттеу және жалпылау түрінде салыстырмалы талдау; сонымен қатар статистикалық әдістер, синтез қолданылды. Эмпирикалық зерттеудің көмекші әдістері ретінде: салыстыру, жалпылау қолданылады. Зерттеудің негізгі тұжырымдары мен құндылығы: мақалада депопуляция проблемасының туындауы мен Қазақстан өңірлерінің жойылып кетуінің және депопуляциясының негізгі себептері көрсетілген. Сонымен қатар, Қазақстандағы даму трендтерінің ағымдағы жай-күйі және жойылып кету, депопуляция туралы өзекті және жаңа деректер берілгені саналады.

1. Артемова О.В. Негізгі тренд- тер өңірлік даму: мүмкіндіктер дәлізі. О.В. Арте- мова, А. Н. Савченко. ЮУрГУ Хабаршысы// Серия Экономика және менеджмент. – 2019.- № 13 (3). – С. 5-13.

2. Тұрмағанбетова А.Қ. Қазақ- стан Республикасындағы өңірлердің стратегиялық даму ерекшеліктері мен мүмкіндіктері, экономикалық ғылым және практика: IV халықаралық материалдар. ғылыми. конф. (Чита). - Чита: 2016, Жас ғалым баспасы, 94-97.

3. Афонцев С.А. Санкции и международные институты: перспективы снижения санкционных рисков для России// Вестник международных организаций. – 2019. - Т. 14(3). – С. 48–68.

4. Nurlanova, N.K. (2014). Scenarios of innovative development of regions of Kazakhstan and assessment of opportunities for their implementation. Problems of territorial development, 4 (72), 82-96.

5. Мусабалина Д.С., Киреева А.А. Оценка уровня инновационного развития регионов Казахстана и возможности их дальнейшей кластеризации//Экономика: стратегия и практика. – 2019. - № 14(1). – С. 149-161.

6. Nurlanova N.K., Satybaldin A.A., Bekturganova M.A., Kireyeva A.A. Spatial distribution of economic growth and inequality: Kazakhstan›s experience // Journal of Asian Finance, Economics and Business. – 2018. - № 5(3). – С. 169–178.

7. История создания, философия, векторы развития; 2021 [обновлено 21 июня 2021; процитировано 29 октября 2021]. Доступно: https://ia-centr.ru/han-tengri/journal.

8. Темірова А.Б., Әбдімомынова А.Ш. (2016). Қазақстан өңірлерінің әлеуметтікэкономикалық саралануы. РУДН Хабаршысы, Экономика сериясы, 1, 58-69.

9. Ахметжанов Б.А., Тәжібекова К.Б., Хишауева Ж. Т. Қазақстан Республикасының Өңірлік дамуын стратегиялық жоспарлау// ҚарМУ хабаршысы. – 2016. - № 2(82). – С. 118-124.

10. Қазақстан Республикасының Президенті — Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан – 2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. - [ЭР]. Қатынау режимі: www.online.zakon.kz

11. Бюро национальной статистики; 2021 [обновлено 19 октября 2021; процитировано 30 октября 2021]. Доступно: http://www.stat.gov.kz.

12. Курсив-Қазақстан бизнес Жаңалықтары; 2021 [2021 жылдың 24 қарашасында жаңартылды; 2021 жылдың 29 қарашасында келтірілген]. Қолжетімді: https://kursiv.kz/tag/kursivresearch.

13. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі; 2018 [2019 жылдың 27 желтоқсанда жаңартылды; 2021 жылдың 10 қарашасында келтірілген]. Қолжетімді: https://adilet.zan.kz

14. Сарапшылар Қазақстанның солтүстік өңірлеріндегі халық санының азаюын атап өтті; 2021 [2021 жылдың 23 қарашасында жаңартылды; 2021 жылдың 30 қарашасында келтірілген]. Қолжетімді: http://inform.kz.

15. Депопуляция: дағдарыстық жағдайдан шығу жолдары. Ғалымдар әзірлеген бағдарлама; 2021 [2021 жылдың 12 қарашасында жаңартылды; 2021 жылдың 25 қарашасында келтірілген]. Қолжетімді: http://xn--80aa2bkafhg.xn--p1ai

16. Ресейлік БАҚ Қазақстанның солтүстігінен емес, тұрғындарынан айырылып қалу қаупі бар екенін айтады : бұл қанша шындықжаңалықтар | Керуен; 2021 [2021 жылдың 20 қарашасында жаңартылды; 2021 жылдың 29 қарашасында келтірілген]. Қолжетімді: https://www.caravan.kz

17. Исагалиева А.С. Репродуктивті мінезқұлық халықтың депопуляциясы факторы ретінде. А. С. Исагалиева, Ю. г. Миронова// Мәтін: тікелей. Жас ғалым. – 2015. - № 2(82). – С. 432-433.