Қазақстан мен Ресей арасындағы сауда-экономикалық ынтымақтастық: ерекшеліктері мен даму басымдықтары

Мақаланың мақсаты - қазіргі жағдайда Қазақстан мен Ресей арасындағы сауда-экономикалық және инвестициялық ынтымақтастықты дамытудың ерекшеліктерін анықтау және жаңа басымдықтарын негіздеу. Экономикалық, статистикалық, салыстырмалы, графикалық, жүйелік, функционалды және басқа да талдау әдістері қолданылады. Зерттеу барысында екі ел арасындағы сауда-экономикалық ынтымақтастықты тиімді дамыту және тиісті сыртқы сауда саясатын жүзеге асыру үшін жаңа бағыттар мен тәсілдер жасалды. Негізгі тәсіл - Еуразиялық одаққа қатысу механизмі, бәсекеге қабілетті өнім өндірісін ұлғайту үшін алдыңғы қатарлы ғылыми технологияларды қолдануға негізделген бірлескен кәсіпорындар құру арқылы аймақтық сауданы кеңейту. Ұсынылған мақала жаһандану мен аймақтандырудың өсіп келе жатқан процестері жағдайында Қазақстан мен Ресей арасындағы сауда-экономикалық және инвестициялық ынтымақтастықтың қазіргі жағдайын көрсетеді. Бұл жағдайда әлемдік нарықта бәсекелестік күшейіп келеді, бұл Қазақстан мен Ресейдің өзара байланысты және өзара тәуелді ұлттық экономикаларының күш-жігерін біріктіру қажеттілігін объективті түрде анықтайды. Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттер шешілді: мазмұны ашылды және екі ел арасындағы сауда-экономикалық, инвестициялық өзара іс-қимылдың негізгі бағыттары айқындалды; қазіргі жағдайда екі ел арасындағы сауда-экономикалық ынтымақтастықтың даму ерекшеліктерін ашып көрсетті; Қазақстан мен Ресей арасындағы сауда-экономикалық және инвестициялық ынтымақтастықты тиімді дамыту жөніндегі ұсыныстар коронавирустық пандемиямен байланысты өсіп келе жатқан дағдарыстық процестер жағдайында жасалды.

сыртқы сауда, инвестициялар, сауда-экономикалық ынтымақтастық, бірлескен кәсіпорындар, внешняя торговля, инвестиции, торгово-экономическое сотрудничество, совместные предприятия

1. Khabar 24: News portal of the «Khabar»Agency URL: https://24.kz/ru/news/policy/item/274358-xx-zasedanie-mezhpravitelstvennoj-komissii-kazakhstan-rossiya-sostoyalos-v-kazani (29.10.2018).

2. Forum of interregional cooperation between Russia and Kazakhstan URL: http://kremlin.ru/events/ president/news/59075. (9.11.2018).

3. Ivanov V.N., Zhundubaev M.K. 2015 // Interregional and cross-border cooperation between Russia and Kazakhstan: main priorities. National interests: priorities and security, No. 7 (292).- 2015.-P 38-51. URL: https://www.elibrary.ru/item. asp?id=22898124.

4. Глазьев С., Ткачук С. Перспективы развития евразийской экономической интеграции: от ТС - ЕЭП к ЕЭС (концептуальный аспект) // Российский экономический журнал. - 2012. - № 4. - С. 3-12.

5. Вардомский Л.Б. Приграничное и трансграничное сотрудничество в программах сотрудничества ЕС и стран СНГ // Аналитические записки: приложение к журналу // Международная жизнь». Спец. выпуск. - 2008. - 132 с.

6. Либман A.M. Роль экономической интеграции и дезинтеграции на постсоветском пространстве: количественный анализ // Проблемы прогнозирования. 2006. - № 5. - С. 58-73.

7. Божко Л.Л. Концептуальные подходы к определению приграничных территорий // Региональная экономика: теория и практика. - 2010. - № 4. - С. 47-540.

8. Алшимбаева Д.У., Мырзахметова А.М., Еримпашева А.Т. Трансграничные связи сопредельных государств в контексте развития приграничных территорий: теоретический аспект (на примере Казахстана и Китая) //Экономика: стратегия и практика. 2020. - № 1(15). - С.153-163.

9. Myrzakhmetova A., Alshimbayeva D., Turkeyeva K. Cross-border cooperation between Kazakhstan and Russia Economic and Social Development (Book of Proceedings). - XIV International Conference «Russian Regions in the Focus of Changes» Special Edition /Ekaterinburg, 14-16 November 2019. Varazdin Development and Entrepreneurship Agency, Varazdin, Croatia / Graduate School of Economics and Management, Ural Federal University, RF -P. 115-122 Доступен по ссылке http://esd-conference.com/past- conferences

10. Туркеева К.А. О необходимости новых инициатив в приграничном сотрудничестве Казахстана и России // Сборник докладов международной научной конференции «Казахстан в глобальной экономике: новые реалии и вызовы / Под ред. академика НАН РК Сатыбалдина А.А.- В 2-х т. Алматы: Институт экономики КН МОН РК, 2018. - Т. 2. - 384 с.2.

11. Цветков В.А., Дудин М.Н. Внешнеэкономическое сотрудничество России и Казахстана: от истории к современности // Проблемы рыночной экономики. - 2019. - № 1. - С. 80-92. DOI: https://doi.org/10.33051/2500-2325-2019-1-80-92

12. Иманбаев Б.Б., Новиков М.М., Харланов А.С. Глобальные перемены и сотрудничество: монография. - М.: РУСАЙНС, 2020. - 102 с.

13. Гусаков Н.П., Маслова М.В. Россия и Казахстан: диапазон и динамика отношений в условиях возрастания взаимозависимости национальных экономик // Вестник Российского университета дружбы народов. Серия: Экономика. 2019. Т. 27. № 3.С. 455-465. http://dx.doi. org/10.22363/2313-2329-2019-27-3-455-465

14. Портал внешнеэкономической информации URL: http://www.ved.gov.ru/monitoring/ foreign_trade_statistics/ countries_breakdown/ (10.08.2020)

15. Официальный сайт Комитета по статистике МНЭ РК: http://stat.gov.kz

16. Civilian helicopters will be assembled, and military equipment repair centers will be established In Kazakhstan URL:https://ru.sputniknews. kz/economy/20190403/9732499/kazakhstan-russia- sovmestnoye-proizvodstvo.html (03.04.2019)

17. Российско-казахстанские торгово-экономические связи http://www.rfembassy.kz/lm/ dvustoronnie_otnosheniya/torgovo-ekonomicheskie_ svyazi/ (12.08.2020)

18. Data from the official website of KAMAZ-Engineering JSC. URL:http://kamazkamaz. kz/inzhiniring/ (5.05.2020)

19. Data from the official website of JSC «UTLC Eurasian Railway Alliance». URL: https:// www.utlc.com/about/ (15.11.2019)

20. Vladislavleva T. B. 2016 // Interregional cooperation as a factor in the intensification of cooperation between modern states (on the example of relations between the Russian Federation and Kazakhstan) / Knowledge. Understanding. Skill. 2016.-No1.-P 216-225.URL: https://cyberleninka. ru/article/n/mezhregionalnoe-sotrudnichestvo-kak- faktor-intensifikatsii-sotrudnichestva-sovremennyh- gosudarstv-na-primere-otnosheniy-mezhdu

21. Данные Национального банка РК. URL: https://www.nationalbank.kz/ru/news/pryamye-investicii-po-napravleniyu-vlozheniya (11.08.2020)

22. Казахстанско-российские отношения в торгово-экономической сфере https://www. kazembassy.ru/rus (12.08.2020)

23. Российско-казахстанские торгово-экономические связи http://www.rfembassy.kz/lm/ dvustoronnie_otnosheniya/torgovo-ekonomicheskie_ svyazi/ (12.08.2020)

24. Почему Казахстану и России выгодно создавать совместные предприятия URL: https://ru.sputniknews.kz/ economy/20191226/12373499/kazakhstan-russia-sovmestnye-predpriyatiya.html (11.08.2020)

25. Клепач А.Н. Последствия пандемии для российской экономики URL: http://inveb.ru/ru/ intervyu/273-andrej-klepach-posledstviya-pandemii-dlya-rossijskoj-ekonomiki (04.06.2020)