Өнім сапасы және Қазақстан аймақтарын азық-түлікпен қамтамасыз ету: проблемалары мен мүмкіндіктері

Азық-түлік қауіпсіздігі еліміздің ұлттық қауіпсіздігінің бір бөлігі болып табылады, себебі бірде-бір мемлекет халықтың сапалы тамақ өнімдерге деген сұранысын қанағаттандырмай, ұлттық, соның ішінде экономикалық қауіпсізідігін қамтамасыз етуі мүмкін емес. Негізгі азық-түлікті тұтыну халықтың өмір сүру деңгейінің негізгі құрамдас бөліктерінің бірі, аймақтың әлеуметтік жай-күйінің жалпылама сипаттамасы, халықтың негізінен тұрғылықты жері бойынша тұтынатын өмірлік пайдаларының жиынтығы, сондай-ақ тұрақтылықтың негізгі факторы болып табылады. Зерттеу барасында жан басына шаққандағы ауылшаруашылық өнімдерінің жекелеген түрлерін тұтынудың нәтижелері ұсынылады. Тамақ өнімдерін тұтынудың нормативтік құқықтары тұтынудың физиологиялық нормаларымен салыстырылып, ең аз және ең көп тұтыну көлемі бойынша жан басына шаққандағы тұтынудың өңірлік аспектісі қарастырылды. 2015-2019 жылдар аралығындағы азық-түлік түрлерін тұтыну мөлшері анықталып, аймақтар бойынша көш бастап тұрған және тұтыну мөлшері аз өңірлер көрсетілген. Соңғы жылдары халықтың азық-түлікті тұтыну құрылымының деңгейі айтарлықтай өзгерді, оларға бірқатар факторлар әсер етеді: тамақтанудың ұлттық ерекшеліктері; аумақтың климаты; экономикалық факторлар.

азық-түлік қауіпсіздігі, агроөнеркәсіптік кешен, ауыл шаруашылық тұтыну, мемлекеттік реттеу, бәсекелестік

1. Ормантаева Г. Продовольственная безопасность в Центральной Азии // Международная экономика. - М.: Панорама, 2011.- C. 47.

2. Покровская С.Ф. Продовольственная безопасность Казахстана: опыт и проблемы // Экономика сельского хозяйства: реферативный журнал. - М.: Центральная научная сельскохозяйственная библиотека Российской академии сельскохозяйственныйх наук, 2010. - C. 5.

3. Ravetz J.R. Food Safety, Quality, and Ethics A Postnormal Perspective // Journal of Agricultural, Biological and Environmental Statistics. - 2010. - № 15 (3).- Р 255-265.

4. Zezza Urban agriculture, poverty, and food security: Empirical evidence from a sample of developing countries // Food Policy. - 2010. - № 35 (4). - Р 265-273.

5. Гиззатова А.И. Проблемы продовольственной безопасности Республики Казахстан // Аль-Пари. - 2004. - № 2-3. - С. 20-23.

6. Кайгородцев А.А. Механизм продовольственной безопасности Казахстана. - Усть-Каменогорск: Изд-во ВКГУ им. С. Аманжолова, 2012. - С. 177.

7. Zhunusova G. Food security of Kazakhstan: Estimation methods and ways to achieve // Actual Problems of Economics, № 1(139), 2013. - С. 281-291.

8. Kaigorodtsev A., Kirdasinova K. Food security of Kazakhstan: Assessment of state and the ways to maintain it // Actual Problems of Economics, N 6(144), 2013. - С. 247-257.

9. Кайгородцев А.А. Анализ региональной продовольственной безопасности Восточного Казахстана // Экономика: экономика и сельское хозяйство. - 2017. - № 2 (14). - Режим доступа: http://aeconomy.ru/science/ economy/analizregionalnoyprodovolstvennoy/. Дата обращения: 01.10.2020.

10. Сельское, лесное и рыбное хозяйство в Республике Казахстан. 2013-2017: стат. сборник. - Нур-Султан: Комитет по статистике МНЭ РК, 2018. - С. 207.

11. Жиентаев С.М. Продовольственная безопасность Казахстана: аграрноэкономический аспект // Вестник. Серия 6: Экономика. - М.: Изд-во МГУ, 2010. - № 1. - C. 27-35.

12. Телемисова К.А. Некоторые аспекты решения продовольственной безопасности в Казахстане // Вестник НПЦ пищевой промышленности. - 2003. - № 1. - С. 1011.

13. Бондарева Г. Теория и методология обеспечения населения продовольствием (на материалах регионов Сибири). - 2019. https://sfsca. ru/docs/%D0%91%D0%BE%D0%BD%D0%B4% D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%20 %D0%93%D0%A1%20%D0%94%D0%B8%D1% 81%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B0 %D1%86%D0%B8%D1%8F.pdf Дата обращения: 25.10.2020.

14. Аймел Ф., Гаянова В.М., Карх Д.А. Приоритетные направления повышения эффективности регионального продовольственного комплекса // Экономика региона. - 2015. - № 2. - С. 260-271.

15. Акбердин В.В., Гребенкин А.В. Синергетический подход к инвестиционному росту: современный ответ кейнсианской теории // Журнал экономической теории, - 2009. - № 2. - С. 80-85.

16. Агапова Т., Вахрушева Л. Продовольственная безопасность: методика оценки / Т. Агапова, // Экономика сельского хозяйства России. - 2001. - № 6. - С.31-34