Жаһанды сын-қатерлер аясында Қазақстан Республикасының жастар еңбек нарығын талдау

Зерттеу мақсаты: 2014-2018 жылдар аралығындағы Қазақстан жастарының жұмыспен қамтылу құрылымына талдау жүргізу, пандемияның ұлттық және аймақтық еңбек нарықтарының дамуына әсерін анықтау, жастар еңбек нарығындағы теңгерімсіздік мәселесін көрсету және жастардың Қазақстанның еңбек нарығындағы ішкі көші-қон ерекшеліктерін айқындау. Әдіснамасы: Зерттеу әдіснамасына жалпы ғылыми, жеке, эмпирикалық және теориялық зерттеу әдістері кіреді. Мақаланы дайындауда статистикалық талдау, салыстырмалы, құрылымдық, факторлық талдау әдістері мен құралдары қолданылды. Статистикалық құрал ретінде мәліметтерді кестелік және графикалық ұсыну әдістері пайдаланылды. Зерттеудің бірегейлігі/құндылығы: Ұлттық еңбек нарығындағы жастардың позициясын бағалау қажеттілігі олардың елдің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы айқындаушы рөліне байланысты. Жастардың қоғамға ойдағыдай кірігуін қамтамасыз ету көптеген мәселелерді шешеді, соның ішінде қоғамдық ұдайы өндіріске қол жеткізу, еңбек өнімділігінің артуы және жас мамандардың бәсекеге қабілеттілігін арттыру жатқызылады. Зерттеу нәтижелері: Авторлар қазақстандық еңбек нарығында жастардың позициясын жақсарту бойынша шаралар ұсынады.

жастардың еңбек нарығы, жұмыспен қамту, білім беру, өзін-өзі жұмыспен қамту

1. "Address of the President of the Republic of Kazakhstan N. Nazarbayev to the people of Kazakhstan ‘The third modernization of Kazakhstan: global competitiveness’” (2017), available at: http:// www.akorda.kz/ru/addresses/addresses_ of_president/ poslanie-prezidenta-respubliki-kazahstan-nnazarbaeva-narodu-kazahstana-31-yanvarya-2017-g (accessed: July 25, 2020) (In Russ.).

2. Aguilar-Palacio I. (2015), “Youth unemployment and economic recession in Spain: influence on health and lifestyles in young people (16-24 years old)”, International Journal of Public Health, Vol. 60, Issue 4, pp. 427-435.

3. Bell D.N.F. and Blanchflower D.G. (2015), “Youth unemployment in Greece: measuring the challenge”, Journal of European Labor Studies, Vol. 4, Issue 1, P. 1-25.

4. Blinova T. (2015), “Vocational Education in the System of Determinants of Reducing Youth Unemployment: Interregional Comparisons”, Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 214, pp. 526-534.

5. Bohlinger S. and Wolf S. (2016), “Between Dynamism and Stagnation: Policy transfer of cooperative vocational education as a way out of youth unemployment in Southern Europe”, Zeitschrift Fur Padagogik, Vol. 62, Issue 3, pp. 340-357.

6. Bruno G., Choudhry Tanveer, M., Marelli E. and Signorelli M. (2017), “The shortand longrun impacts of financial crises on youth unemployment in OECD countries”, International Journal of Manpower, Vol. 33, Issue 1, pp. 76-95.

7. Crisp R. and Powell R. (2017), “Young people and UK labour market policy: A critique of ‘employability’ as a tool for understanding youth unemployment”, Urban studies, Vol. 54, Issue 8, pp. 1784-1807.

8. Meldakhanova M.K., Kalieva S.A. and others. (2016), “Prioritety social›noj modernizacii Kazahstana”, Monograph, under the editorship of the А.А. Satybaldin, Institute of Economics of the Committee of Science of MES of the Republic of Kazakhstan, Almaty, 292 p. (In Russian).

9. Meldekhanova M. K., Kaliyeva S. A. and Adilkhanov M. A. (2018), “Formation of the new quality of human capital assets in conditions of innovative modernization of Kazakhstan”, International Conference on Business and Economics KODISA, Seoul National University, pp. 109-111.

10. Ferenc F., Kalyeva S. A. and Sadykov I. (2016), “Social and economic influence of precarization: international outlook from the viewpoint of the nongovernmental sector”, Civil Szemle, Vol. 13, Issue 2, pp. 5-22.

11. Buitek E. K. and Kaliyeva S. А. (2020), “Application of the cluster analysis method in assessment of the rate of unemployment in Kazakhstan”, Central Asian Economic Review, No. 1 (130), pp. 87-99.

12. “Zanyatost› v Kazahstane za 2014-2018 gg.” (2019), Statistics collection, Committee of Statistics of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan, Nur-Sultan, 231 p. (In Russ.).

13. Zhusupova A. (2019), “Delo molodoe”, Expert Kazakhstan, available at: http://expertonline.kz/ a16104/ (accessed: July 15, 2020) (In Russian).

14. “Uroven’ molodezhnoj bezraboticy v RK sokratilsya do 3,8 %” (2020), Finprom, available at: https://clck.ru/RpmZ2 (accessed: July 15, 2020) (In Russ.).

15. “ASI i VSHE izuchili vliyanie pandemii na uroven’ zhizni molodezhi” (2020), АСИ Team, available at: https://asi.ru/news/152551/ (accessed: August 15, 2020).