Исламдық әлеуметтік қаржы және Covid-19 пандемиясының әсері

Ғылыми жұмыстың мақсаты Қазақстанда Covid-19 пандемиясына дейін және одан кейінгі уақытта Исламдық қаржының әлеуметтік құралдарының таралуы мен дамуын зерттеу болып табылады. Елде қайрымдылық мөлшері туралы ресми және орталықтандырылған ақпараттың болмауы нәтижесінде зерттеу интернет-сауалнама негізінде жүргізілді. Мақаланың нәтижелері Covid-19 жаһандық пандемиясының салдарынан елде төтенше жағдай жарияланғанға дейін және одан кейін 1252 респонденттің жауаптарынан құрылған стратификацияланған іріктемені пайдалану арқылы жасалды. Авторлар SPSS статистикасы мен сауалнама қорытындысына негізделген өлшемдерді қолданды.
Алынған қорытындылар Исламдық қаржының әлеуметтік құралдарының ерекшеліктерін, зекет пен садақаның негізгі қағидаларын және олардың айырмашылықтарын түсіну тереңдігін анықтады. Респонденттердің жасы қайырымдылықтың жиілігі мен мөлшеріне оң әсерін тигізетіні анықталды. Сонымен қатар алынған нәтижелер елде қайырымдылықтың орталықтандырылған жүйесінің болмауы және делдалдарға, яғни қайырымдылық қорларына сенімсіздік Исламдық қаржы құралдарының дамуына кедергі келтіретінін және мұқтаж адамдарға тікелей делдалсыз қайырымдылық жасауға әкелетінін көрсетті. Елдегі Исламдық әлеуметтік қаржының дамуын тежейтін мәселе Исламдық қаржының құндылыққа негізделген қаржы жүйесі ретінде қабылданбауы болып табылады.
Исламдық әлеуметтік қаржыландыру құралдары пандемия кезеңінде және одан кейінгі елдегі тұрақтылық мәселелерін шешудің ресурсы да, шешімі де болуы мүмкін. Авторлар Сovid-19 пандемиясының қайырымдылық жобалар құрылымының өзгерісіне, жеке тұлғалардың қаржылық көмекке сұранысының артуына және қайырымдылық жасаушылардың кірістерінің төмендеуіне әсерін анықтады.

1. Хейфец Б. А. Новая волна глобального долгового кризиса: риски возрастают // Вопросы экономики. - 2017. - № 12. - C. 81–95.

2. Никола M. и др. Социально-экономические последствия пандемии коронавируса (COVID-19): обзор // Международный журнал хирургии. - 2020. - № 2(78). - С. 185-193.

3. Азми С. /Глобальный отчет по исламским финансам. Искусственный интеллект и инновации в исламских финансах - Лондон, 2019.- 264 с.

4. Перспективы исламских финансов на 2020 год / Standard &Poor’s Global - ОАЭ, Дубай, 2020. – 111с.

5. Обзор глобальных устойчивых инвестиций 2012 г. / Всемирный альянс устойчивых инвестиций (GISA) - Австралия, 2013 г.

6. Обзор глобальных устойчивых инвестиций 2018 / глобальный альянс по устойчивым инвестициям (GISA) - Австралия, 2019.

7. Хасан М. К., Алию С., Худа М. и Рашид М. Обзор исламских финансов и стандартов бухгалтерского учета // Borsa Istanbul Review. - 2019. - №2. - С. 1-13.

8. Чапра М. У. Природа Рибы В Исламе // Милла. - 2008. - № 1(8).

9. Усман М., Камар Джибран М. А., Амируд- Дин Р. и Ахтер У. Гипотеза развязки исламских акций: доказательства CoVaR подхода // Borsa Istanbul Review. - 2019. - № 19. P. - 56-63.

10. Мирахор А. и Икбал З. Введение в исламские финансы: теория и практика. -Сингапур: John Wiley & Sons (Asia) Pte. ООО, 2015. - 410 с.

11. Хасан М. и Ширази Н. С. Социальный налог и трансферты для борьбы с бедностью: пример для стран с низким и средним уровнем дохода // Справочник по эмпирическим исследованиям ислама и экономической жизни. - 2017. - С. 253-272.

12. Квалификация исламских финансов ( IFQ) / Chartered Institute for Securities & Investment. - 8-е изд. Лондон: CISI. - 2018. - 280 с.

13. Тахири Джути А. Комплексный подход к построению устойчивых экосистем исламских социальных финансов // ISRA International Journal of Islamic Finance. - 2019. - № 2 (11). - С. 246-266.

14. Аль-Карадави Ю. Фикх аль-зекет: Сравнительное изучение зекета, правил и философии в свете Корана и Сунны. Том 2. - Джидда: Научно - издательский центр Университета Короля Абдулазиза, 1999. - 345 с.

15. Обайдулла М. и Ширази Н.Ш. IRTI Отчет по Исламским социальным финансам 2017. - Исламский научно-исследовательский и учебный институт, 2018.

16. Обайдулла М. и Ширази Н.Ш. Отчет об исламских социальных финансах за 2014 год. - Исламский научно-исследовательский и учебный институт, 2015.

17. Азми С. /Отчет Глобальных Исламских Финансов. Ключевые моменты. - Лондон, 2018.- 277 с.

18. Исламский научно-исследовательский и учебный институт. Вакф и закят:финансирование устойчивого развития на основе солидарности. - Королевство Саудовская Аравия, Джидда, 2014.

19. Управление Организации Объединенных Наций по координации гуманитарных вопросов. Глобальный гуманитарный обзор 2020 года - Женева: 2019.

20. Мойер Дж.Д. и Хеден С. Находимся ли мы на правильном пути к достижению целей устойчивого развития? // Мировое развитие - 2020 - № 127.

21. Мухаммад С.А. и Саад Р.А. Умеряющее влияние отношения к выплате Закята на взаимосвязь Моральных рассуждений и намерения платить Закят // Социальные и поведенческие науки. - 2016. - № 219 - с. 520-527.

22. Азретбергенова Г.Ж., Сыздыкова А.О., Сапарова А.А., Жетыбаев Ж.К. Оценка исламского финансирования и возможности развития отрасли в Казахстане / / Экономика: стратегия и практика. - 2020. - № 4 (15) — С. 89-100.

23. Сагиева Р.К. и Куанова Л.А. Анализ развития исламских финансов в Казахстане : обзор и перспективы // Экономика: стратегия және практика. — 2019. — № 3 (14) — с. 39-48.

24. Сагиева Р.К. и Куанова Л.А. Исламские финансы в Казахстане: адаптация зарубежного опыта // Вестник КазНУ: экономическая серия — 2019. — № 1 (127) — с. 56-65.

25. Каф М. Уроки исламской экономики. Том 2. - Джидда: Исламский научно-исследовательский и учебный институт, 1998. -343 с.

26. Организация бухгалтерского учета и аудита Исламских финансовых институтов. Нормы шариата. - Манама: ААОИФИ, 2015. - 563 с.

27. Гузетта Г. и др. Влияние общенациональной блокировки на трансмиссивность COVID-19 в Италии // Квантовая биология. Корнельский университет - 2020. - № 4. Доступно по адресу: https://arxiv.org/abs/2004.12338

28. Ченг С.О. и Хан С. Ответ Европы на COVID-19 в марте и апреле 2020 года - Письмо редактору на тему «Всемирная организация здравоохранения объявляет глобальную чрезвычайную ситуацию: обзор нового коронавируса 2019 года (COVID-19)» // Международный журнал хирургии. - 2020. - № 4 (78) - с. 3-4.