Қазақстанның органикалық ауыл шаруашылығының тұрақты дамуы (өңірлік аспект)

Зерттеудің мақсаты Қазақстан мен Ақмола облысының ауылдық аумағының жай-күйіне талдау жүргізу болып табылады. Зерттеу кабинеттік ( маркетингтік) зерттеу ретінде жіктеледі, қайталама ( алдын ала) ақпаратты жинау және талдау жүргізілді, атап айтқанда, көрсеткіштерді қарау және талдау үшін ФАО статистикалық жылнамасының және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің ұлттық статистика бюросының сайтының деректері пайдаланылды. Ресми статистика деректері негізінде Қазақстан мен Ақмола облысының ауылдық аумағының жай-күйіне талдау жүргізілді. Қазақстан Республикасының жан басына шаққандағы жалпы өңірлік өнім, Ақмола облысының жалпы өңірлік өнімінің құрылымы, Ақмола облысының ауыл шаруашылығы өнімдерімен өзін-өзі қамтамасыз ету деңгейі, Ақмола облысының ауылдық аумақтарын дамытудың негізгі көрсеткіштері, ЕАЭО елдерінің үлгілері бойынша негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарын жинау алаңы сияқты көрсеткіштер қаралды. Жоғарыда келтірілген зерттеу нәтижелері – ауылдық аумақтардың тұрақты дамуын қамтамасыз етудің қазіргі өзектілігі, бір жағынан, ауылдық аумақтардың өсіп келе жатқан экономикалық және әлеуметтік артта қалуына, екінші жағынан, олардың азық - түлік қауіпсіздігі, топырақ және экологиялық ресурстарды сақтау, ауыл шаруашылығы, өнеркәсіптік және еңбек ресурстарын пайдалану сияқты мәселелерде ұлт үшін айрықша маңыздылығына және олардың әлеуетіне байланысты.

1. Agriculture, industry, tourism - the growth of indicators of socio-economic development of the Akmola region is observed in all sectors. Official information resource of the Prime Minister of the Republic of Kazakhstan, (2021) [updated August 12, 2022; cited September 3, 2022]. Available: https://www.primeminister.kz/ru/news/reviews/selskoe-hozyaystvopromyshlennost-turizm-rost-pokazateley-socialnoekonomicheskogo-razvitiya-akmolinskoy-oblastinablyudaetsya-po-vsem-otraslyam-1084052

2. Askarov A. (2019). The foresight technologies as a tool for strategic planning of sustainable rural development. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, no. 315(2). Article 022095. [updated October 15, 2022; cited September 28, 2022]. Available at: https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1755-1315/315/2/022095

3. Bureau of National Statistics (2021) [updated August 10, 2022; cited September 2, 2022]. Available at: http://www.stat.gov.kz

4. Burton, M., Rigby, D., & Young, T. (1999). Analysis of the determinants of adoption of organic horticultural techniques in the UK. Journal of Agricultural Economics, 50(1), 47-63. https://doi.org/10.1111/j.1477-9552.1999.tb00794.x

5. Dairova O. (2017). Does organic production have a future in Kazakhstan? Komsomolskaya Pravda Kazakhstan, [updated August 12, 2022; cited September 3, 2022]. Available: http://old.kp.kz/economics/13636-est-li-budushchee-u-organicheskoj

6. Daugbjerg, C., Tranter, R., Hattam, C., & Holloway, G. (2011). Modelling the impacts of policy on entry into organic farming: Evidence from Danish– UK comparisons, 1989–2007. Land Use Policy, 28(2), 413-422. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2010.09.001

7. Daugbjerg, C., & Sønderskov, K. M. (2012). Environmental policy performance revisited: Designing effective policies for green markets. Political Studies, 60(2), 399-418. https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.2011.00910.x

8. Erokhin, V., Heijman, W., & Ivolga, A. (2014). Sustainable rural development in Russia through diversification: The case of the Stavropol Region. Visegrad journal on bioeconomy and sustainable development, 3(1), 20-25. https://doi.org/10.2478/vjbsd-2014-0004

9. FAO. (2022) Comprehensive analysis of the disaster risk reduction system for the agricultural sector in Kazakhstan. Budapest. https://doi.org/10.4060/cb8757en

10. FAO. (2019). World Food and Agriculture. Statistical Yearbook 2021. Rome, 368. https://doi.org/10.4060/cb4477en

11. Information about the region. (2022). JSC “NC “Kazakh Invest” [updated August 14, 2022; cited September 4, 2022]. Available: https://akmola.invest.gov.kz/ru/about/info/ (In Kaz)

12. Kazakhstan and FAO. (2019). Partnering to achieve sustainable livelihoods and food security. FAO. Rome, [updated August 16, 2022; cited September 6, 2022]. Available: https://www.fao.org/documents/card/en/c/9e0de343-14ce-4ca6-837f-c3604d1d4885/

13. Kuznetsova, A., Avzalov, M., Gogbunov, D., & Stovba, E. (2019). Trends and status of agribusiness in animal husbandry of the Russian Federation. https://10.36689/uhk/hed/2019-01-052

14. Latruffe L. (2010). Competitiveness, Productivity and Efficiency in the Agricultural and AgriFood Sectors. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers, 30, 62. https://doi.org/10.1787/5km91nkdt6d6-en

15. Läpple, D., & Van Rensburg, T. (2011). Adoption of organic farming: Are there differences between early and late adoption? Ecological economics, 70(7), 1406-1414. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2011.03.002

16. Lesjak H. (2008) Explaining organic farming through past policies: comparing support policies of the EU, Austria and Finland. Journal of Cleaner Production, 16(1), 1-11. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2006.06.005

17. Lukyanova, M.T., Kovshov, V.A., Galin, Z.A., Zalilova, Z.A., & Stovba, E.V. (2020). Scenario method of strategic planning and forecasting the development of the rural economy in agricultural complex. Scientifica, 2020. https://doi.org/10.1155/2020/9124641

18. Lynggaard K. (2001) The farmer within an institutional environment. Comparing Danish and Belgian organic farming. Sociol. Ruralis, 41(1), 85-111, https://doi.org/10.1111/1467-9523.00171

19. Moldashev A.B., Kantureyev M.T., Madiyeva A.G. (2020). Kazakhstan’s food security. Problems of AgriMarket. (1), 11-18. (In Russ)

20. Michelsen, J., Lynggaard, K., Padel, S., & Foster, C. (2001) Organic farming development and agricultural institutions in Europe: a study of six countries. Organic Farming in Europe: Economics and Policy, 9, Hohenheim, Stuttgart, [updated October 15, 2022; cited September 28, 2022]. Available: https://orgprints.org/id/eprint/8488/

21. Michelsen, J. (2001) Recent development and political acceptance of organic farming in Europe. Sociol. Ruralis, 41(1) , 3-20, https://doi.org/10.1111/1467-9523.00167

22. Moschitz, H., Stolze, M., & Michelsen, J. (2004) Report on the Development of Political Institutions Involved in Policy Elaboration in Organic Farming for Selected European States. EU- CEE-OFP report. [updated October 15, 2022; cited September 28, 2022]. Available: http://orgprints.org/4799/1/EUCEEOFP_D7_final_report.pdf

23. State program for the development of the agro-industrial complex of the Republic of Kazakhstan for 2017-2021. Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated July 12, 2018. 423. (2018) [updated August 13, 2022; cited September 2, 2022]. Available: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1800000423

24. Stovba, E.V., Lukyanova, M.T., & Kovshov, V.A. (2019). Foresight as a tool for strategic planning and forecasting of sustainable development of rural areas. Agrarian Bulletin of the Urals, 11(190), 92-100. https://doi.org/10.32417/article_5dcd861eb7f0a4.35513022 (In Russ)