Деңсаулық сақтаудың кадрлық ресурстарының қазіргі жағдайы: даму мәселелері мен перспективалары

Мемлекеттік саясаттың маңызды бағыттарының бірі медициналық қызмет көрсету сапасын жақсарту болып табылады. Кадрлармен қамтамасыз ету мәселесі өзекті болып отыр. Соңғы жылдары денсаулық сақтау жүйесін кадрлармен қамтамасыз ету серпінінде дамудың белгілі бір оң тенденциялары бар. Бірақ медициналық ұйымдардың штаттық құрамының жеткіліксіздігі проблема болып қала береді, бұл халықтың денсаулығын нығайтуға бағытталған іс-шаралардың тиімділігі мен нәтижелігінің төмендеуіне әкеледі. Жұмыстың мақсаты денсаулық сақтаудағы кадрлық ресурстармен қамтамасыз етілуді зерделеу, мәселелерді анықтау және жақсарту жөніндегі іс-шараларды әзірлеу болып табылады. Зерттеу объектісі Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы кадрлары болып табылады. Зерттеу пәні медициналық кадрларға қажеттілікті болжау. Зерттеу әдістері. Жұмыста келесі жалпы ғылыми зерттеу әдістері қолданылады: жалпылау, статистикалық әдістер, салыстырмалы және регрессиялық талдау. Зерттеу нәтижелері. Зерттеу медициналық персоналдың, медициналық білім беру бағдарламаларының бітірушілеріның санына, өзгеру динамикасына, регрессиялық талдауды қолдана отырып мамандарға деген қажеттілікке талдау жүргізілді, сондай-ақ 2025 жылға дейінгі қажеттіліктің болжамы есептелді. Медициналық кадрларға қажеттілік санының артуы сапалы қызмет көрсетуге айтарлықтай кедергі болып табылады. Қорытынды. Жүргізілген зерттеу негізінде дәрігердің беделін арттыру, денсаулық сақтау қызметкерлерінің еңбегін ынталандырудың түрлі әдістерін әзірлеу, әлеуметтік мәселелерді шешу жөніндегі іс-шараларды іске асыру және т.б. іс шаралар қажет. 

1. Bureau of National Statistics (2022). Agencies for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan [updated December 15, 2022; cited December 25, 2021]. Available: http://www.stat.gov.kz

2. Burdastova, Yu. (2020). Problems of human resources development in the field of healthcare. Problems of social hygiene, health care and the history of medicine, 28(S2), 1162-1167. https://doi.org/10.32687/0869-866X-2020-28-s2-1162-1167

3. Cilović-Lagarija, S., Has a nice, N., Mulić, M., Radojicic, M., Branković, S., Pillow, A., Huseinagic, S., & Musa, S. (2021). An overview of human resources and capacity in health care institutions in the federation of Bosnia and Herzegovina in the context of responding to the COVID 19 pandemic. Materia Socio-Medica, 33(1), 56-59. https://doi.org/10.5455/msm.2021.33.56-59

4. Denis, J. L., Côté, N., Fleury, C., Currie, G., & Spyridonidis, D. (2021). Global health and innovation: A panoramic view on health human resources in the COVID‐19 pandemic context. The International Journal of Health Planning and Management, 36(S1), 58-70. https://doi.org/10.1002/hpm.3129

5. Figueroa, C. A., Harrison, R., Chauhan, A., & Meyer, L. (2019). Priorities and challenges for health leadership and workforce management globally: a rapid review. BMC health services research, 19(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s12913-019-4080-7

6. Kaprin, A. (2012). Professional development of doctors as a strategic direction of personnel policy. Theory and practice of management [Teoriya i praktika upravleniya], 10(15), 16-20. (In Russ.)

7. Koichubekov, B., Kharin, A., Sorokina, M., Korshukov, I. & Omarkulov, B. (2021). Modeling of system dynamics for predicting the workforce of general practitioners in Kazakhstan. Annali di igiene: medicina preventiva e di comunita, 33(3), 242-253. https://doi.org/10.7416/ai.2020.2391 (In Russ.)

8. Kvachakhia, L. (2018). An economic approach to revealing the essence of human potential in the healthcare system. Innov: electronic scientific journal, 2(35), 17-25.

9. Legostaeva, A. & Jazykbaeva, B. (2021). Personnel policy in the healthcare system of Kazakhstan. Bulletin of the Russian University of Cooperation, 3(45), 30-36. https://doi.org/10.52623/2227-4383-3-45-6

10. Reprintseva, E., & Sergeeva, N. (2017). About organizational and economic aspects of the use of labor resources in the healthcare system. Innov: electronic scientific journal, 4(33), 35.

11. Rój, J. (2019). Improvement of Equality in the Distribution of Human Resources in Polish Healthcare. Preprints. https://doi.org/10.20944/PREPRINTS201902.0052.V1

12. Sarinov, E., & Kupeshova, S. (2021). Personnel policy of the Republic of Kazakhstan in the field of healthcare. Scientific research and innovation [Nauchnye issledovaniya i innovacii], 6, 113-122. (In Russ.)

13. Sultangaziev, T., Iskakova, A., Idrisova, S., Demushkin, O., Eliseeva, N., Zhumakarimov, M., Musina, G., Abeldinova, D., & Kabdueva, G. (2018). On the provision of healthcare personnel resources in the conditions of corporate governance and management development of medical organizations of the Republic of Kazakhstan. Journal of Health Development, 2(27), 7-13. (In Russ.)

14. Suciu, Ş. M., Popescu, C. A., Ciumageanu, M. D., & Buzoianu, A. D. (2017). Physician migration at its roots: a study on the emigration preferences and plans among medical students in Romania. Human resources for health, 15(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s12960-017-0181-8

15. Statistical collection (2021). [Education in the Republic of Kazakhstan 2016-2020]. Byuro nacional’noj statistiki Agentstva strategicheskogo planirovaniya i reform Respubliki Kazahstan, Nur-Sultan. [cited July 9, 2022]. Available: https://stat.gov.kz/official/industry/62/publication (In Russ.)

16. Strategic plan of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan for 2011 – 2015 (2011). Ministerstvo Zdravoohraneniya Respubliki Kazahstan. [cited July 9, 2022]. Available: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1100000183 (In Russ.)