Әлеуметтік кәсіпкерлікті институционалдық қолдау: әлемдік тәжірибе Қазақстан үшін мүмкіндіктер

Мақалада әлемдік тәжірибе негізінде Қазақстандағы әлеуметтік кәсіпкерлікті институционалдық қолдау жүйесі қарастырылған. Авторлар әлеуметтік кәсіпкерлікті қолдаудың әлемдік тәжірибесін жалпылама түрде қарастырып, қолдау субъектілерін сәйкестендіреді, әрбір субъектінің рөлін және олардың арасындағы байланыс тетіктерін айқындайды. Қазақстанда әлеуметтік кәсіпкерліктің ресми анықтамасы жоқ екенін ескере отырып, авторлар әлемдік ғылыми көзқарас пен оны реттеудің заңдық нормаларында қалыптасқан осы құбылыстың бар анықтамасын негізге алады. Осы анықтаманы пайдалана отырып, авторлар КЕҰ секторындағы әлеуметтік кәсіпкерліктің ауқымына өзіндік әлеуметтік зерттеулердің және ашық көздердегі бар деректердің негізінде баға береді. Тиімді әлемдік тәжірибелермен салыстыра отырып, мақалада Қазақстандағы әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытудың нормативтік-құқықтық базасы мен институционалдық ортасына баға беріледі. Авторлар әлеуметтік кәсіпкерлердің нормативтік-құқықтық мәртебесі және оларды институционалдық қолдаудың негізгі бағыттары бойынша ұсыныстар әзірледі. Әлеуметтік кәсіпкерлікті дамытуда сектораралық және секторішілік байланыстарды дамытуға ерекше назар аударылды. Басты назар жүйелік табиғаты бар және мемлекет пен мемлекеттік емес акторлардың іс-қимылдарын үйлестіру тетіктеріне сүйенетін қолдаудың ең нәтижелі түрі ретінде акселератор моделені жасалған.

1. Московская А.А., Берендяев А.А., Москвина А.Ю. Между социальным и экономическим благом: конфликт проектов легитимации социального предпринимательства в России // Мониторинг общественного мнения: Экономические и социальные перемены. - 2017. - № 6. - С. 31-51. https://doi.org/10.14515/monitoring.2017.6.02

2. Dees J.G. A Tale of Two Cultures: Charity, Problem Solving, and the Future of Social Entrepreneurship // Journal of Business Ethics. – 2012. - 111(3). - P.321-334. https://doi.org/10.1007/s10551-012-1412-5

3. Martin R., Osberg S. Two keys to sustainable social enterprise. Harvard Business Review 2015 [Электронный ресурс] URL: http://oglethorpe.edu/wpcontent/uploads/2017/01/Two-Keys-to-SustainableSocial-Entreprise.pdf (дата обращения: 01.02.2020).

4. Mair J., Marty I. Social entrepreneurship research: A source of explanation, prediction, and delight // Journal of World Business. – 2006. - 41(1). - P.36–44. https://doi.org/10.1016/j.jwb.2005.09.002

5. Satar M.S., Natasha S. Individual social entrepreneurship orientation: towards development of a measurement scale // Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship. - 2019.- 13(1). - P.49-72. https://doi.org/10.1108/APJIE-09-2018-0052

6. Alter K. Social Enterprise Typology. - Washington: Virtue Venture LLC, 2006. – 115p.

7. Boschee J. Eight Basic Principles for Nonprofit Entrepreneurs // Nonprofit World.- 2001. - Vol. 19, Is. 4. – P.15-18.

8. Defourny J., Nyssens M. Conceptions of social enterprise and social entrepreneurship in Europe and the United States: Convergences and divergences // Journal of Social Entrepreneurship. – 2010. - 1(1). – P.32–53. https://doi.org/10.1080/19420670903442053

9. Sullivan G., Weerawardena J., Carnegie K. Social entrepreneurship: towards conceptualisation. // International Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Marketing. - 2003. - 8(1). – P.76–88. https://doi.org/10.1002/nvsm.202

10. Haugh H. New Strategies for a Sustainable Society: The Growing Contribution of Social Entrepreneurship // Business Ethics Quarterly. –2007. –17(4). – P.743–749. https://doi.org/10.5840/beq20071747

11. Dacin P., Dacin M., Matear M. Social entrepreneurship: Why we don’t need a new theory and how we move forward from here // Academy of Management Perspectives. -2010.- 24(3). – P.37–57. https://doi.org/10.5465/amp.24.3.37s://doi.org/10.5465/amp.24.3.37

12. Shaw E., Carter S. Social entrepreneurship: Theoretical antecedents and empirical analysis of entrepreneurial processes and outcomes.// Journal of Small Business and Enterprise Development. -2007. - 14(3).- P.418–434. https://doi.org/10.1108/14626000710773529

13. Peredo A. M., McLean M. Social entrepreneurship: A critical review of the concept // Journal of World Business. - 2006. - 41(1). – P.56–65. https://doi.org/10.1016/j.jwb.2005.10.007

14. Grassl W. Business models of social enterprise: A design approach to hybridity // ACRN Journal of Entrepreneurship Perspectives. – 2012. 1(1). – P.37–60.

15. Hockerts K. How hybrid organizations turn antagonistic assets into complementarities // California Management Review. - 2015.- 57(3). - P. 83-106. https://doi.org/10.1525/cmr.2015.57.3.83

16. Raisiene A., Urmanaviciene A. Mission drift in a hybrid organization: how can social business combine its dual goals? // Ekonomski vjesnik/Econviews. – 2017. – 30(2). - P.301-310.

17. Nicholls A. The legitimacy of social entrepreneurship: Reflexive isomorphism in a pre paradigmatic field // Entrepreneurship: Theory and Practice. - 2010. - 34(4). – P.611–633. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2010.00397.x

18. Galera G., Borzaga C. Social enterprise: An international overview of its conceptual evolution and legal implementation // Social Enterprise Journal.- 2009. - 5(3). - P.210–228. https://doi.org/10.1108/17508610911004313

19. Гришина Я. Концептуальная модель правового обеспечения российского социального предпринимательства. – М.: Юрлитинформ, 2016. - 421 с.

20. Defourny J., Nyssens M. Mapping social enterprise models: some evidence from the “ICSEM” project // Social Enterprise Journal. - 2017. - 13(4). - P.318–328. https://doi.org/10.1108/SEJ-09-2017-0049

21. Hwang D. S., Jang W., Park J.-S., Kim, S. Social enterprise in South Korea // Social Enterprise Journal. - 2017.- 13(4). – P.362–375. https://doi.org/10.1108/sej-09-2017-0047

22. Marianne de Beer. Local social value creation by neighborhood-based entrepreneurs: Local embeddedness and the role of social networks // Social Enterprise Journal. - 2018.- 14(4). – P.450–469. https://doi.org/10.1108/SEJ-01-2018-0005

23. Арай Ю. Н., Бурмистрова Т. А. Специфика бизнес-моделей в социальном предпринимательстве // Российский журнал менеджмента. - 2014. - № 12(4). - C.55–78.

24. Kennedy E. Positioning the beneficiary: The role of entwinement in social enterprise impact and performance management. A Dissertation partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy University of Massachusetts Boston. Boston, 2016. – 280p. [Электронный ресурс]. URL: // https://pqdtopen.proquest.com/doc/1804048286.html?FMT=AI (дата обращения: 01.02.2020).

25. Bozhikin I., Macke J., da Costa L. F. The role of government and key non-state actors in social entrepreneurship: A systematic literature review. // JournalofCleaner Production.– 2019.– 226(20).– P.730-747. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.04.076

26. Притворова Т.П., Спанова Б.К. Совершенствование нормативно-правовой базы регулирования некоммерческих организаций и социального предпринимательства в Казахстане // Вестник Карагандинского университета. Серия «Экономика».- 2019. - № 1(93). - C.160-173.

27. Lambooy T., Argyrou A. Improving the Legal Environment for Social Entrepreneurship in Europe // European Company Law. - 2014. – 11(2). https://ssrn.com/abstract=2428706

28. Jung K., Jang H. S., Seo, I. Government driven social enterprises in South Korea: lessons from the Social Enterprise Promotion Program in the Seoul Metropolitan Government // International Review of Administrative Sciences. -2016. - 82(3), 598–616. https://doi.org/10.1177/0020852315586935